Türkiye’nin Marif Davası - Nuretin Topçu Milet bünyesinde inkılaplar mektepte başlar ve her miletin, kendine özel olan mektebi vardır. Mili mektep, zihniyet ve örfler ile, metodları ve müfredat ile, terbiye prensipleri ve psikolojik temeler ile, hata binasının yapı tarzıyla kendini başka miletlerinkinden ayırır. Bizde vaktiyle medrese mili mektepti. Lakin miletin ruhu ve içtimai inkişafını takip edememiş ve cihanın fikir ve irfan hayatıyla bağlarını çoktan koparmış olduğundan, olduğu yerde enkaz halinde yıkıldı, çöktü. Öbür taraftan, Batı’da tekamül eden insan düşüncesinin seyrini biz kendi alemimizde devam etiremediğimizden, açılan yeni mektep, hakikat aşkının mabedi olmadı. Parça parça bilme hevesi, evrensel ve ilahi hakikat aşkının yerini tutamazdı. Hak’a götüren yol diye kendini hakikata adamak, gerçek mektebin yoludur. Hakikat aşkına sahip insanlar, cemiyetin içinde çoğalmadıkça, hakikat aşkı cemiyet içinde en yüksek ve muhterem yeri tutmadıkça ve hakikatın ihtirası cemat içerisinde bir umumi cereyan, büyük bir hareket haline gelmedikçe, mili mektep gerçekten var olmayacaktır.