II. (Dogu) Türk Kaganligi zamaninda dikilen Orhon Yazitlari / Kitabeleri veya yaygin adiyla Göktürk Kitabeleri, Türk dili, tarihi ve kültürü ile ilgili önemli bilgileri içeren ilk kaynak metinlerdir. Türk Runik harfleriyle yazilmis olan bu metinler, 8. yy’a ait olmasi ve tasa kazinmis olmasi dolayisiyla bazi çevresel kosullardan ve geçen 13 yüzyillik tarihî süreçten çokça etkilenmis, yazitlarin bazi kisimlari okunamaz hâle gelmistir. Bu dogrultuda arastirmacilar tarafindan tarihî metinlerden ve kelimelerin çagdas Türk yazi dillerindeki durumlarindan hareketle okunamayan kisimlari tamir edilmeye çalisilmistir. Bu durum, Runik harflerin çözümlenmesinden bu yana yazitlarin farkli dillerde, hem Türkiye’de hem de yurt disinda birçok kez yayimlanmasina ve her metin yayiminin, yeni okumalar ile anlamlandirma önerilerini de beraberinde getirmesine sebep olmustur. Bu çalismada Orhon Yazitlari ile ilgili Radloff’tan itibaren yapilan metin yayimlari taranarak tarihî zeminde özellikle Türkiye’deki yayinlarda Kül Tegin, Bilge Kagan ve Tunyukuk Yazitlari çerçevesinde Orhon Yazitlari’nin okuma ve yorumlama farkliliklari tespit edilmeye çalisilmistir. Bu dogrultuda Türkiye’de Türk asilli Türkologlar tarafindan yapilan okumalar ayrintili olarak incelenmistir. Ayrica Radloff’tan bugüne, 2016’ya kadar yapilmis olan yayimlar kronolojik bir sira ile karsilastirmali olarak degerlendirilmistir. Bütün bu verilerin isiginda Orhon Yazitlari’ni okuma ve yorumlama farkliliklarinin nelerden kaynaklandigi ifade edilmistir. Daha az göster