Emiyor Mu? - Hande Birsay
Emiyor Mu?MÜKEMEL ANELİK BENİ TEĞET GEÇTİ "Nasıl doğdu?" “Normal doğurdun değil mi?” “Niye ağlıyor?” “Bu çocuk aç.” "Kucağa alıştırmışsın." "Ben hamileyken 2 kilo almıştım, emzirirken 32 kilo verdim." “Sen daha dur, bunlar iyi günlerin.” “Saçını kestir, erkek çocuk uzun saçlı olmaz.” Ve hemen her yeni anenin duyduğu o meşhur soru: "Emiyor mu?" Aneliğimin ilk zamanlarında kendimle ve kitaplardan okuyup da “Böyle bir ane olacağım” diye yemin etiğim, ancak çok kısa sürede tarumar olan mükemel anelik hayalerimle savaştığım yetmiyormuş gibi bir de yeni ane dedektörleriyle savaştım; bu topraklarda doğuran tüm analar gibi. Sonra bunlardan rahatsız olmamaya, hata kendi üzerimizde kurduğumuz ve farklı biçimlerde karşımıza çıkan tüm bu baskılarla eğlenmeye; başta kendime, tüm büyük konuştuklarıma, hepsine #hihieved demeye başladım. Anelik deneyimimde hiçbir şey, herkesin her şeyi bildiği ve anlatığı gibi olmadı. Mükemel anelik beni teğet geçti.İyi ki de geçti. (Tanıtım Bülteninden) "Artan sütle Alinazik yapıyorum dedim, tarifini sordular!"Sadece mükemelik beklentisiyle değil, cinsiyetçilik baskısıyla da mücadele ediyoruz. “Göster amcalara pipini”ler biçim değiştirerek devam ediyor. Oyuncakçıda paketleme yaparken soruyorlar, “Kız mı erkek mi”, “Erkek ama lütfen pembe pakete sarın” diyorum. Kerem’in tencere tava, vileda, ütü gibi oyuncakları var. Çok da mutluyum böyle olmasından. O “paşa oğlum, prensim, aslanım’ zihniyetiyle de kanımın son damlasına kadar dalga geçmeye devam edeceğim."Sofra kültürünü kazandırmak için erken olduğunu düşünmeyin, yaşına uygun çatal ve kaşık vererek onu sofraya dahil edin. Nasıl uyum sağladığını görünce şaşıracaksınız." (Güliz Arslan'la Hüriyet Pazar röportajından) Sosyal medyada "hihieved" adındaki hesabında, anelik üzerine yaptığı ironik paylaşımlarla dikat çeken Hande Birsay, Emiyor Mu? Mükemel Anelik Beni Teğet Geçti adlı kitabında, mükemel aneliği, idealize edilmiş hayatları ti'ye alıyor. Son yılarda, sosyal medyada lohusalık dönemlerinde bile incecik ve bakımlı görünen aneler, henüz yaşını doldurmamalarına rağmen kendi kendilerine yemek yiyebilen bebekler aneler ve ane adayları tarafından büyük ilgi görüyor. Hande Birsay'ın, kitabının kaynağı olan "hihieved" adlı hesabı da aslında sosyal medyada anelik ve çocuk yetiştirmek üzerine paylaşım yapan çok takipçi sayılı bir hesap. Hande Birsay'ı diğer sosyal medya anelerinden ayıran ise sosyal medya hesabında yaptığı ironisi yoğun ve gerçekçi paylaşımlar. Hande Birsay, sosyal medya hesabında mükemel bir ane, ideal bir ane-çocuk ilişkisi, kusursuz bir çocuk hayat portresi çizmiyor. Kitabında da 'mükemel anelik beni teğet geçti' diyerek yaptığı paylaşımları destekliyor. Kadınların üzerindeki mükemelik baskısıyla usta kalemi ve mizahi üslubuyla dalga geçen Birsay, kitabında anelik deneyiminde hiçbir şeyin, herkesin her şeyi bildiği ve anlatığı gibi olmadığını anlatıyor. Ane olmadan önce; her şeyin mükemel olacağını; televizyonda, sosyal medyada gördüğü aneler gibi olacağını düşünen ama ane olduktan sonra aneliğin hiç de göründüğü gibi olmadığını fark eden Birsay, aneliğinin ilk zamanlarında kafasında ideal bir ane figürü olduğunu, sonrasında bu hayalerinin kısa sürede nasıl yıkıldığını yaşayarak deneyimliyor. Kendi kendine “Böyle bir ane olacağım” diye yemin etse de bu yemini gerçek hayata karşılığını bulamıyor. Onun mükemel anelik hayali, henüz 'yeni ane'yken yıkılırken; bir de 'yeni ane dedektörleri' ile savaşmak zorunda kalıyor. Hande Birsay'ın 'yeni ane dedektörleri' diye adlandırdığı kitle ise daha önce ane olmuş, hata ane olmamış olsa bile aneliğin nasıl yapılması gerektiğini en iyi bildiğini düşünen, sorularıyla ya da hükümleri ile aneleri yıldıran, bazen suçlu hisetiren bazense üzen kişilerden oluşuyor. Yeni ane dedektörlerinin soruları ve söylemleri ise her yeni aneyi bezdirecek cinsten: "Nasıl doğdu?", “Normal doğurdun değil mi?”, “Niye ağlıyor?”, “Bu çocuk aç.”, "Kucağa alıştırmışsın.", "Ben hamileyken 2 kilo almıştım, emzirirken 32 kilo verdim.", “Sen daha dur, bunlar iyi günlerin.”, “Saçını kestir, erkek çocuk uzun saçlı olmaz.” Bunların yanı sıra hemen hemen her anenin doğum yaptıktan sonra defalarca cevaplamak durumunda kaldığı oldukça meşhur bir soru daha var ki bu soru, Hande Birsay'ın kitabının adını veriyor: "Emiyor mu?" Hande Birsay, yeni aneyken karşılaştığı bu baskılardan, kendi mükemel anelik hayalerinden, yeni ane dedektörlerinden bir zaman sonra rahatsız olmamaya başlıyor. Öyle ki içten içe bu baskı ve dayatmalar ile eğleniyor. Başta kendisi olmak üzere; büyük konuştuklarına, baskılara, yeni ane dedektörlerine, aslında hepsine #hihieved demeye başlıyor. İlk baskısını 2017 yılında yapan Emiyor mu? Mükemel Anelik Beni Teğet Geçti kitabıyla özelikle ane ve ane adaylarının dikatini çeken Hande Birsay; Saint Michel Fransız Lisesi'ndeki eğitiminin ardından Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nden mezun oldu. 206-2017 yıları arasında sırasıyla Tempo Dergisi’nde muhabirlik, Gazete Habertürk’te editörlük, haberturk.com’da editörlük ve yazarlık, Habertürk TV ve Blomberg HT’de editörlük ve yapımcılık, NTV’de editörlük ve yapımcılık yaptı. Birsay ayrıca; sivil toplum alanında çalıştı. Fransızca'dan Türkçe'ye çeviriler ve çeşitli TV yapımları için metin yazarlığı yaptı. Edebiyat, kadın araştırmaları, Türk modernleşmesi, geleneksel ve dijital medya alanlarına ilgi duyan Hande Birsay; Instagram başta olmak üzere sosyal medyada milyonu aşkın etkileşime ulaşan 'hihieved' adlı hesabında mükemel anelik ve idealize hayatları ti'ye alan ironik paylaşımlar yapmaya devam ediyor.