afka’dan bir başyapıt daha. Kafka’nın I. Dünya Savaşı’nın kan ve ateşi içinde 1914’te kaleme aldığı ve ancak savaştan sonra 1919’da yayınlanan Ceza Sömürgesi adlı fantastik eseri, Batı uygarlığının, ‘vatan-üniforma-erdem’ söylemi altında sömürgelerde geliştirdiği ‘işkence ve zulüm’ kültürüne yönelik şidetli bir eleştiridir. Yazarın 1930’lu yılarda Naziler tarafından Dönüşüm ile birlikte yasaklanan bu eseri, I. Dünya Savaşı’nda Avrupa’da kurulan ‘toplama kampları’nın habercisi gibidir. Ceza Sömürgesi ancak, 1953’ten sonra Kafka’nın Toplu Eserleri ile birlikte yayınlanınca dünya çapında haketiği üne kavuşmuştur. Hukukçu-yazar kimliğiyle Kafka’nın 10 yıl önce, iktidarların baskıcı, keyfi uygulamalarına karşı savunduğu ‘adil yargılama ve savunma hakı’ bugün bir dizi ülkede hâlâ ulaşılamayan ‘temel bir insan hakı’ olarak gündemdeki yerini korumaktadır. 10 yıl sonra günümüzde, ‘Guantanamo’, ‘Ebu Gureyb’ gibi kampların karabasan gölgesi, Kafka’nın Ceza Sömürgesi ile yarışırcasına dünyamız üzerinde hâlâ geziniyor. . CEZA SÖMÜRGESİ / FRANZ KA