Borç İlk 5,0 Yıl Borç İlk 5,0 Yıl - DAVID GRAEBER “Para, borç, armağan ve din üzerine derin düşüncelerden oluşan benzersiz bir kitap bu. İncelikli, berak, sade bir dile yazılmış ve insanı baştan çıkaran bağlantılarla, ifşatlarla dolu. Bu kitap hayatınızı değiştirecek.”   PETER CAREYBugüne kadar yazılmış tüm ekonomi kitapları bize aynı dersi anlatır: Para, zahmetli ve karmaşık takas sistemine çare olarak yaratılmış, böylece insanlar malarını yüklenip durmak külfetinden kurtulmuştur. Gelgelelim bu tarih yorumunda küçük bir kusur vardır: Bugüne kadar bu teoriyi destekleyen herhangi bir veri bulunamamıştır. Akademisyen, aktivist, antropolog ve düşünür David Graeber kitabı Borç’ta, sorgulamadan kabul etiğimiz bu fikirleri ustalıkla tersine çeviriyor: Tarıma dayalı ilk toplumların ortaya çıkışına kadar, yani madeni ya da kâğıt paranın icadından çok daha önce, insanlar gelişkin bir kredi sistemiyle yaşayıp, malarını bu yola değiş tokuş ediyorlardı. Ne olduysa sonra oldu, toplumlar alacaklı ve borçlu olarak ikiye bölündü. O dönemden beri, dünya genelinde borç ve borç afı politik tartışmaların ana konusunu teşkil etmiştir. Öyle ki, antik döneme ait hukuksal ve dini beli başlı eserlerin lisanını ve kavramlarını, kökü geçmişe uzanan bu borç tartışmaları şekilendirmiş, dahası, ahlaki ve felsefi temel değerlere de son biçimini vermiştir. Öte yandan sayısız halk hareketini de tetiklemiştir. Graeber, halklar olarak bugün hâlâ aynı savaşın pençesinde kıvrandığımızı gösteriyor…“Graeber, kredinin, karşılıklı-tahüt ağı üstüne kurulu toplumların yok edilip sınıflı toplumun yükselişiyle ortaya çıktığını, para üstüne kurulu sosyal ilişkilerin ardında ise, sürekli fili şidet tehdidi olduğunu vurguluyor.”  Paul Mason, GuardIan